Skredsikring – gamal og ny reknemodell for skredfaktor i høve NTP

RASSIKRING – Kva er basis for vegstyresmaktene sine prioriteringar av skredutsette strekningar?
Revisjon av skredfaktormodellen – Kva skjedde i 2023?

Fram til 2022 har Statens vegvesen hatt ein felles modell for å rekna på ras og skred i Norge.
Til revisjonsarbeidet for NTP 2025-2036 arbeider Statens vegvesen hausten 2022 med ny forenkla modell. Modellen gjekk ut på høyring til berørte fylkeskommunar og Nye veier i september 2022. Fjordvegen Riksveg 13 kom med ein klar uttale til forslaget, og hadde god dialog med fylkeskommunane Vestland og Rogaland med same grunnlag for uttalane.

Fjordvegen Riksveg 13 samt fleire fylkeskommunar har gitt kritisk uttale til nytt forslag pga manglande konsekvensutgreiing for bruk av forslaget allereie til førstkomande NTP. Les meir i annan artikkel om NTP 2025-36.
Ved framlegging av etatane sine forslag pr 3. oktober 2023, er eksisterande reknemodell og ikkje ny brukt på oversikta over vegstrekk med høg og middels skredfaktor levert frå Statens vegvesen. Her har nokre strekk av riksveg 13 fått høgare faktor, mest grunna trafikkauke (ÅDT) på riksveg 13 i nordre del av Voss (opp mot Vikafjellet). Dei fleste punkta har mindre endringar då trafikkauken er liten dei to siste åra. Nokre skredhendingar har skjedd som påverkar samla skredfaktor på eindel punkt. Oppdatering føreset at ansvarleg vedlikehaldsentreprenør legg inn data, samt at privatpersonar melder inn stein i vegbanen og andre mindre hendingar.

Det er ikkje kome ein samla plan for skredsikring, men det finst ei kort prioriteringsliste for dei midla som er føreslått løyvd til føremålet.

Oalskor, riksveg 13 langs Sørfjorden, Ullensvang 19.07.2022. Foto Ø. D. Sjåstad, Hardanger Folkeblad

Statens Vegvesen la i desember 2019 fram ein svært viktig revidert rapport som eit av grunnlaga for prioriteringane i ny NTP: Skredsikringsbehov for riks- og fylkesvegar i Region vest. 
Faktorane for kvart utsette strekk blir løpande revidert etter nye ras.  

Faktiske forhold på strekninga gir kvar einskild faktor ein verdi frå 0 til 10. Kvar faktor vert vekta som vist under. Skredfaktoren er summen av dei vekta faktorane.
Nr Faktor                                                                                                                                     Vekttal
F1 Trafikkmengdefaktor (basert på vegens trafikkmengde – ÅDT1)                                             0,20
F2 Skredfarefaktor (basert på skredfrekvens * skredets gjennomsnittlegebreidde på veg)      0,20
F3 Omkøyringsfaktor (basert på ekstra køyretid grunna venting og omkøyring)                       0,15
F4 Stengingsfaktor (basert på tal gonger vegen er stengd på grunn av skred)                           0,15
F5 Skredfarestengingsfaktor (basert på tal døgn vegen er stengd på grunn av skredfare)        0,10
F6 Naboskredfaktor (basert på fare for nye skred i område kor trafikken ventar/oppheld seg etter at skred har gått)  0,10

Skredpunkta vert delte inn i følgjande skredfaktorkategori:
Skredfaktorkategori    Skredfaktor
Høg                                        3,5 og høgare
Middels                                 2,5 – 3,49
Låg                                         2,49 og lågare


Rv 13 har ca 16 skredpunkt med høg skredfaktor (3,5-6,0), men fleire av desse ligg samla på same strekningane som på og nær Vikafjellet, Odda – Tyssedal, Brattlandsdalen og Rødsliane/Lovradalen.
Data for rasa sidan 2019 er ikkje alle lagt inn i vegdatabanken og dermed grunnlag for prioriteringane vidare.